Pagina's

vrijdag 31 augustus 2012

The survival of Diederik

Wie op 30 juni 2012 tegen een radiojournalist van BNR Nieuwsradio had gezegd dat Diederik Samsom nog wel eens een serieuze opponent van Mark Rutte en Emile Roemer zou kunnen worden, zou voor gek zijn verklaard. Hen zou worden aangekeken alsof ze water zou zien branden, alsof hij zou verkondigen dat Marsmannetjes inderdaad bestaan. Eigenlijk al sinds zijn aanstelling als partijleider in maart van dit jaar wisten de media zich niet echt raad met de nieuwe iets te energieke partijleider van de Partij van de Arbeid, die door 51% van de leden unaniem werd verkozen tot opvolger van de bedachtzame, rustige staatsman Job Cohen. Cohen had eerder het veld moeten ruimen, omdat de sociaaldemocraten het onder de oud-burgemeester van Amsterdam slechter deden dan ooit. Alle aandacht ging uit naar SP-leider Emile Roemer, die sinds zijn one man show in Nijmegen op 14 januari van dit jaar eigenlijk niet meer stuk kon. De socialisten waren bezig aan een opmars en het leek een strijd te worden om het premierschap tussen VVD-leider Mark Rutte en de SP-voorman. De SP ging zich er ook steeds meer naar gedragen; de socialisten formeerden zelfs al een lijstje met mogelijke ministers en ministersposten. Alles leek erop, dat de VVD wel moet samenwerken met hun grootste aartsrivaal: de socialisten. Zonder hen was er eigenlijk geen regering mogelijk. Berichten in de media verschenen al zouden SP en VVD al bezig zijn een kabinet Rutte-Roemer te formeren, nog vóór de verkiezingen goed en wel waren begonnen. Het tweetal zou zelfs hebben afgesproken zo laat mogelijk op de televisie te verschijnen en aan openbare debatten deel te nemen, omdat het in ieders belang was, de tweestrijd tussen Rutte en Roemer zo lang mogelijk gaande te houden. Geheel naar Frans voorbeeld hield VVD-leider Mark Rutte ook lang de boot af, of hij nog wel kandidaat zou zijn. De VVD’ers kozen hem vorige week pas officieel als lijsttrekker. Alle Franse presidentskandidaten die zich zo laat mogelijk kandideerden, werden uiteindelijk ook de nieuwe president van Frankrijk. Ook Nicolas Sarkouzy paste deze tactiek toe, maar die moest uiteindelijk zijn meerdere erkennen in de socialist Francois Hollande. En datzelfde dreigt nu in Nederland te gaan gebeuren.

Het was uw Opinie Paultje die deze bewuste dag in de radiomicrofoon van BNR Nieuwsradio uitsprak, dat Diederik Samsom nog wel eens een serieuze opponent zou kunnen worden van Rutte en Roemer. Het was uw Opinie Paultje, die deze bewuste zaterdagochtend tijdens het congres van de Partij van de Arbeid in Utrecht uitsprak dat de strijd nog lang niet was gestreden. Dat er bijvoorbeeld nog TV-debatten moesten komen en dat daarin vooral Roemer het zou moeten afleggen tegen Samsom, die bijvoorbeeld veel meer dossierkennis heeft. Dat niet alleen, maar u kent vast wel het gezegde dat twee honden vechten om een been, en een derde gaat ermee heen. Die derde hond heeft sinds vandaag een naam gekregen en heet Diederik Samsom.

Samsom heeft zich – en geheel terecht – nooit echt gericht op het premierschap, maar op de vraag hoe Nederland op een sociale manier uit de crisis kon komen. Samsom wist dat de PvdA mee zou doen in elke denkbare coalitie, nu dat de PVV was weggevallen als serieuze samenwerkingspartner. Zowel in een combinatie met de VVD als met de SP kon er geen coalitie worden gevormd zonder de PvdA. Roemer had Samsom harder nodig dan andersom en Roemer leek zich dat te realiseren. Zelden viel Roemer de PvdA aan, maar richtte zijn pijlen op Rutte. De tot een paar maanden geleden immens populaire Geert Wilders kon bij veel Nederlanders eigenlijk niet meer stuk, maar liep op 21 april 2012 het Catshuis uit, nadat een dag eerder de Limburgse coalitie van VVD/CDA en PVV was gestrand. Dat was blijkbaar teveel voor de tot dan toe onaantastbare Wilders en er kwamen nieuwe verkiezingen. Met die nieuwe verkiezingen leek het er lang op dat De VVD 32 – 36 zetels zou scoren en de SP zou vrijwel alle linkse zetels opeisen; 38 zetels in de peilingen waren het hoogtepunt van de populariteit van Emile Roemer. Die begon zich ook al presidentieel te gedragen en dat bleek uiteindelijk de nekslag.

Juist omdat Samsom zich altijd op de kern is blijven richten en tussen de mensen is gebleven, vergaarde hij kennis die hij kon gebruiken in de drie televisiedebatten die afgelopen twee weken over ons eenvoudige burgers werd uitgestort, en die Samsom met enige gemak won. Eigenlijk begon de opmars van Samsom’s PvdA tijdens Lowlands, waar alle lijsttrekkers hun verhaaltje mochten doen. Rutte en Roemer schitterden door afwezigheid en lieten respectievelijk hun nummers 3 en 2 opdraven om het partijprogramma uit te strooien over de jongeren. De winnaarstroffee van die dag ging echter naar D66 voorman Alexander Pechtold, die beter als een staatsman overkwam op de jongeren. Het zilver ging echter naar Diederik Samsom, die daar vooral lof kreeg over het door rechts veel bekritiseerde filmpje met daarin zijn geestelijk gehandicapte dochtertje Bente, die in het filmpje zou worden misbruikt voor eigen gewin. Het was walgelijk, volgens rechts en Samsom leek het te hebben afgedaan. De sociaaldemocraat herstelde zich echter razendsnel, omdat hij over betere dossierkennis beschikte en omdat Rutte en Roemer dachten, dat de strijd al gestreden was, voordat de wedstrijd goed en wel was begonnen. Samsom was eerlijk en helder over belastingverhogingen, het terugkrijgen van de leningen aan Griekenland en de beperking van de hypotheekrente aftrek.

Maar de werkelijke reden van de wederopstanding van de Partij van de Arbeid ligt hem niet in het gevecht tussen Rutte en Roemer. Het ligt hem aan de impopulariteit van Geert Wilders. Tijdens de vorige verkiezingen richtte de toen serieuze premierskandidaat Geert Wilders zijn pijlen op Job Cohen, die in de media werd afgeschilderd als schlemiel. Alles wat de oud-burgemeester van Amsterdam riep, werd door Geert Wilders en daarmee heel Nederland afgedaan als onzin en linkse retoriek; bangmakerij! Maar in alles wat Cohen destijds heeft geroepen, heeft hij gelijk gekregen. Zo riep Cohen bijvoorbeeld, dat het rechtse beleid van het kabinet Rutte-Wilders (want u dacht toch niet dat het CDA een serieuze rol speelde?) goed was voor 100.000 extra werklozen. Cohen kreeg uiteindelijk meer dan gelijk: het werden er 107.000. Ook liet Cohen tijdens het PvdA-congres, in 's-Hertogenbosch, in januari van dit jaar weten dat zijn partij de VVD en het CDA niet meer aan een meerderheid zou helpen, als de PVV weer niet thuis gaf. Het kwam Cohen op hoongelach te staan, maar de oud-burgemeester kreeg wel gelijk: het terugtrekken van de PvdA leidde uiteindelijk tot de val van het kabinet Rutte-Wilders.

Het is nog te vroeg om de prijzen te verdelen; de prijzen worden verdeeld aan de finish en de PvdA moet echt niet denken dat het nu al de premiersbonus kan opeisen. Maar tijdens de afgelopen twee TV-debatten eiste Samsom wel de hoofdrol voor zichzelf op, door uit te blinken in dossierkennis en ervaring. Meerdere malen wist hij Mark Rutte te wijzen op leugens, waar dat Emile Roemer absoluut niet lukte. Roemer werd door Rutte weggezet en afgedaan als een mak schaap, wat Roemer feitelijk ook was. De SP-voorman kwam absoluut niet uit de verf. De immer aimabele Brabantse knuffelbeer kon de hoge peilingen niet waarmaken en blijkbaar zagen de linkse kiezers dat ook. Aan een tv-debat kun je namelijk weinig manipuleren. Rutte heeft tot nu toe geen weerwoord op de aanvallen van Samsom; komt zenuwachtig over tijdens debatten met de PvdA-leider en daar plukt Samsom momenteel de vruchten van. Humor wil wel dat tijdens de verkiezingen van 2006 toenmalig PvdA-leidder Wouter Bos werd weggezet als leugenaar en draaikont; die twijfelachtige eer lijkt nu ten deel te vallen aan Mark Rutte, die tijdens de afgelopen twee TV-debatten loog over de huizenmarkt, de economie en de eigen bijdrage in de zorg. Roemer kreeg Rutte niet van zijn plek; Samsom lukte dat wel. Feitelijk heeft de SP de premiersbonus tijdens het immer bepalende RTL-debat afgelopen zondag verspeeld; de strijd is weer helemaal open en Samsom lijkt zich te ontpoppen als duveltje uit een doosje.

In een week tijd schoot de SP omlaag van 38 naar 27 zetels in de peilingen; de PvdA kreeg er in diezelfde periode hetzelfde aantal zetels bij. Het geeft de argeloze burger toch te denken of de strijd tussen Rutte en Roemer niet een door de media bedachte strijd is, waarop de kiezer vervolgens weer reageerde. Tijdens de TV-debatten valt er echter weinig te manipuleren; berichten zijn onafhankelijk en de helpers van het campagneteam kunnen de lijsttrekkers tijdens de debatten niet corrigeren, wat tijdens een interview met de krant makkelijker lukt. De lijsttrekkers staan op zichzelf en dat gaat Rutte en vooral Roemer niet goed af. Samsom heeft al eerder met dit bijltje gehakt, want Samsom assisteerde Job Cohen tijdens diens verkiezingsdebatten. Samsom richt zich niet op het premierschap; Samsom richt zich op de verbeteringen en het alternatief dat de PvdA voorstaat. Samsom weet ook, dat zonder de PvdA er na 12 september geen coalitie wordt gevormd. Want zoals het er nu naar uit ziet, gaan VVD, CDA, PvdA en D66 gewoon een middencoalitie aan, eventueel aangevuld met GroenLinks als ze niet de meerderheid krijgen. Geert Wilders blaast na 12 september de aftocht en vertrekt naar Amerika of Israël. Wilders heeft in Nederland geen leven meer; hij moet hier 24 uur per dag worden bewaakt en dat valt de PVV-voorman zwaar. Zijn nummer twee op de lijst, Fleur Agema, mag de PVV dan vervolgens naar het graf dragen. Wilders weet, dat zijn missie is mislukt en dat de PVV nooit meer een serieuze rol van betekenis zal spelen op het Nederlandse politieke strijdtoneel. Zijn tijd is voorbij; zijn ster is niet meer rijzende.

De kwestie is nu alleen nog: hoe groot wordt de PvdA?

maandag 13 augustus 2012

HET INPERKEN VAN HET AANTAL PARTIJEN IS EEN GOED IDEE

Tijdens de komende verkiezingen van 12 september aanstaande dingen er maar liefst 22 politieke partijen naar uw stem. Dat waren er 24, maar twee partijen mochten niet meedoen aan de verkiezingen omdat hun kieslijst niet in orde was of omdat de kandidatenlijst beperkt bleef tot slechts één rayon. Toch gaat het de laatste weken in de sensatie zoekende media eigenlijk maar om één ding: wordt het de rechtse Rutte of de linkse Roemer? De andere partijen komen in de media nauwelijks aan bod, of het moeten de mogelijk grote verliezers zijn: PvdA en CDA. Beide partijen strijden na een periode van betrekkelijke rust wederom om de twijfelachtige eer de kleinste partij van Nederland te worden. Net als ten tijde van het partijleiderschap van Job Cohen bij de PvdA en Maxime Verhagen bij het CDA. Cohen is inmiddels van het politieke strijdtoneel verdwenen en de rechtse Verhagen is niet meer verkiesbaar. Dus kwamen Samsom bij de PvdA en Van Hearsma Buma bij het CDA. Met de verkiezing van Samsom bij de PvdA leken de sociaaldemocraten weer mee te doen. Maar helaas: net als het CDA op rechts dreigt de PvdA op links te worden weggedrukt door de populistische SP. Samsom wil – net als destijds Jan Peter Balkenende – echter van geen wijken weten.

Toch is het goed dat het in de media eigenlijk alleen maar tussen twee partijen gaat: links de SP en rechts de VVD. Op dit moment lijkt de SP die wedstrijd met vlag en wimpel te gaan winnen, maar de liberalen weten ook niet van ophouden. De SP ligt in alle peilingen straatlengtes voor op alle partijen met het bijna ongeloofwaardige aantal van 37 zetels (het zijn er nu 15). De SP lijkt zich al warm te lopen voor de regeringsbankjes. Maar de tweestrijd tussen VVD en SP maakt wel weer een interessante discussie los, namelijk een aloude VVD-wens. En uw Opinie Paultje is het (en dat is nieuws!) deze keer helemaal met de VVD eens: het aantal Kamerzetels moet worden ingeperkt.

Want 22 politieke partijen is veel teveel van het goede. Goed, we leven in een democratie en we hebben recht op vrijheid van meningsuiting (welke ook nog maar beperkt is), maar 22 politieke partijen, waaronder een ouderenpartij gelieerd aan de PvdA, een dierenpartij gelieerd aan GroenLinks en een Piratenpartij gewoon veel te veel van het goede is. We hebben de SOPN, een afstammeling van de VVD en de Nieuwe Liberalen; eveneens een afstammeling van de VVD, met VVD-gedachtegoed. En last but not least, is er de good old PVV, een groep haatdragende anti-Islamisten die eigenlijk niets anders kunnen doen dan schelden, tieren, haat zaaien, boos worden op van alles en nog wat en onrust stoken, maar als het aan komt op verantwoordelijkheid nemen geven ze niet thuis. De PVV is in het gat gesprongen dat de LPF en ToN achterlieten, maar is er niet in geslaagd de het populistisch geroeptoeter om te zetten in daden. Eigenlijk zijn ze overal tegen; tegen Moslims en tegen Europa. Je kunt er als politiek helemaal niets mee. De PVV is een partij voor vooral bange mensen, die rechts denken. Datzelfde is de SP op links.

22 partijen is 22 keer subsidie, 22 keer partijen inschrijven en 22 keer door de kiescommissie heen. 22 partijen hebben – als ze allemaal in de Kamer komen – 22x kantoorruimte nodig, 22x computers en 22x medewerkers. 22 partijen hebben 22 verschillende meningen en dan kom je er tijdens een discussie gewoon niet meer uit. Dat wordt een chaos. De meest twijfelachtige reputatie gaan toch wel naar de Piratenpartij; een groep computerfreaks uit Duitsland die eigenlijk maar één ding wil: een vrij internet. Geen barrières meer; alles moet vrij te downloaden zijn, inclusief illegale torrent-sites, waarvan The Piratebay de meest bekende is. Verder hebben ze niets te melden; ook niet hoe Nederland het beste uit de crisis komt. Met een vrijer internet help je een land in crisis niet uit de brand. Als je stemt op de Piratenpartij dan ben je naar mijn bescheiden mening toch echt de weg kwijt.

Geheel naar de liberale leer moet Nederland eigenlijk toe naar een 4-partijenstelsel, zoals we dat kennen uit andere democratisch ingestelde landen als Duitsland, Frankrijk, Engeland, Australië en de Verenigde Staten… en zelfs het Europees Parlement! Het meest voor de hand liggende model is een stelsel met liberalen (VVD, PVV, SOPN, Nieuwe Liberalen), sociaaldemocraten (PvdA, SP, D66, 50+, Piratenpartij), christendemocraten (CDA, ChristenUnie, SGP) en Groenen (GroenLinks, PvdD). De rest sluit zich daar maar bij aan. Dat zou het ideale model zijn en alleen op die manier houd je overzicht over het steeds verder versnipperde politieke landschap. Het is in dat model nog steeds mogelijk om een eigen politieke partij te starten, maar eenmaal in de Kamer wordt je ingedeeld bij één van de vier groepen liberalen, sociaaldemocraten, christendemocraten of groenen. Die groep heeft één leider en dat is de grootste partij van die groep. Nu is dat nog de PvdA; na de verkiezingen van 12 september is dat vrijwel zeker de SP. In dit model kun je makkelijker coalities smeden, want je krijgt dan alleen coalities tussen groepen en niet meer tussen partijen. Je krijgt bijvoorbeeld, zoals in Duitsland, een coalitie tussen Christendemocraten en Liberalen. Dus tussen VVD/PVV/SOPN/Nieuwe Liberalen en CDA/ChristenUnie/SGP. Of, zoals in de Duitse deelstaat Noordrijnland Westfalen, tussen Sociaaldemocraten (PvdA, SP, D66, 50+, Piratenpartij) en Groenen (GroenLinks, PvdD). Het wordt allemaal veel overzichtelijker en ellenlange formatiebesprekingen blijven uit. In landen die dit systeem hanteren duren formatiepogingen nooit langer dan een paar weken; waar in België de formatiebesprekingen bijna 2 jaar duurden en in Nederland in diezelfde 2 jaar nog geen kabinet het volhoudt. Al die praktijken behoren in het nieuwe model tot het verleden en regeren wordt makkelijker, omdat er een veel breder draagvlak is voor het te voeren beleid.

Het is opmerkelijk dat een plan als deze van de VVD af komt. De VVD is toch een partij met een liberaal gedachtegoed; vrijheid-blijheid, eigen auto eerst. Het probleem is alleen dat de VVD, hoe moedig het idee ook is, dit verhaal nooit van zijn leven krijgt gerealiseerd. In Nederland hechten we nogal aan onze vrijheid van meningsuiting en een idee als deze wordt door de gemiddelde Nederlander toch gezien als inperking van de vrijheid (van meningsuiting). In een land waar schelden, tieren, haat zaaien, discrimineren en schreeuwen worden gezien als grondrechten is een dergelijk idee van de grond krijgen vrijwel onbegonnen werk. Bovendien vergt een idee als deze een wijziging van de Grondwet en een wijziging van de Grondwet kan alleen bij unanimiteit van stemmen. Voor de PVV’ers onder ons: dat betekent dat alle politieke partijen het met deze wijziging eens moeten zijn, want anders gaat het hele feest niet door. Vooral de PVV en SP zullen hier tegen zijn. Zij zijn momenteel immens populair en het plan zal door hen worden uitgelegd als een verkapte manier om hen het zwijgen op te leggen. Het plan is dus bij voorbaat al kansloos (en in dat licht is het natuurlijk eenvoudig om het met een VVD-plan eens te zijn), al moet het leiden tot een efficiëntere overheid; in dit geval een efficiëntere Tweede Kamer.

Tot slot nog een woordje aan de VVD-partijtop: geniet er maar even van, want Opinie Paultje is doorgaans niet erg VVD-gezind.

dinsdag 7 augustus 2012

Mars als verlosser van het einde der tijden

Slechts 9 maanden is het reizen naar de nieuwe wereld. De nieuwe wereld is een vulkaanachtig gebied met eindeloos lange en droge zandvlaktes. Het is natuurlijk een technologisch hoogstandje, dat we als mensheid in staat zijn een raket te bouwen met daarin een robot, die we 156 miljoen kilometer verderop op een andere planeet automatisch kunnen laten landen, om die planeet vervolgens te verkennen. Technisch moeten we dit dus ook met mensen kunnen, al kan een robot een reis van 9 maanden makkelijker afleggen, dan de mens. Een robot heeft geen voedsel nodig, de mens wel. Hoe lossen we dit op?

Op de planeet Mars wilde mensheid een nieuw leven beginnen. Het is geen science fiction en doet het hart van menig futurist (waaronder ondergetekende) sneller kloppen. Want als we in staat zijn een robot naar Mars te sturen, dan kunnen we ook mensen naar Mars sturen. Als we in staat zijn om een beest als de Airbus A380 te bouwen, dan kunnen we ook een ruimteschip van die omvang bouwen, om daarmee naar Mars te reizen. Het is allemaal erg kostbaar, maar technisch is de mens hiertoe in staat. Binnen 10 jaar willen zowel de Amerikanen (hebben geen geld) als de Chinezen (hebben vrachtwagenladingen met geld) en de Russen (eveneens veel geld) de eerste mens op de nieuwe planeet zetten, om daar uiteindelijk een kolonie te bouwen. Net als toen de mensheid de eigen planeet aarde ontdekte, wil het nu de nieuwe wereld ontdekken. De mensheid is erachter dat de grondstoffen op aarde opraken en aangezien Mars grofweg hetzelfde is als de Aarde, wil het daar verder gaan met leven. Niet alleen is er op Aarde bijna geen plaats meer omdat er veel te veel mensen op een veel te klein stukje aarde leven, ook zijn er zwaar gelovigen die hartstochtelijk geloven in het Einde der Tijden, waarover zeker de laatste 10 jaar tientallen films in de bioscopen zijn verschenen. Al deze films zijn gebaseerd op het katholieke geloof, dat volgens zwartkijkers via de Bijbel heeft bepaald dat het Einde der Tijen nabij is.

Maar het Einde der Tijden komt niet, omdat de Bijbel dat heeft bepaald zoals in de film End of Days wordt getoond. Ook zal het leven op Aarde er niet van de ene op de andere dag mee ophouden, zoals in de film 2012 wordt getoond. Nee, wat dat betreft komen de films Knowing en Book of Eli erg dichtbij, maar ook zij komen niet eens in de buurt van hoe het leven op Aarde zal eindigen en de mensheid het leven op Mars voort zet. Het blijft een fascinerend onderwerp, te zien hoe het leven van miljarden mensen plotseling zal eindigen. Nog voor dat een heilige zal ingrijpen; nog voordat het lichaam ingrijpt.

De mens in haar eigen sluipmoordenaar. Het gebruikt de voorspellingen in de Bijbel – voor zover die erin staan, want erg duidelijk is het Heilige Boek er niet over – alleen maar als slap excuus voor het opraken van de natuurlijke hulpbronnen, waarna de mensheid vanzelf uitsterft. Maar dat doet het zelf; er is geen extrene factor voor nodig. Niet het weer, geen heilig boek en zelfs geen opperwezen. De mens vermoordt zichzelf.

De Marslanding van vandaag is slechts een voorproefje van wat komen gaat. Over tien jaar, in het jaar 2023, zal de eerste mens voet op Mars zetten. Het zal dan niet lang meer duren, of het eerste kind wordt op Mars verwekt en geboren. Daarna gaat het hard, want mocht blijken dat de Rode Planeet over voldoende natuurlijke hulpstoffen beschikt om mensen een fatsoenlijk leven te gunnen, dan zal het niet lang meer duren voordat de eerste menselijke colonie zich op Mars vestigt. Voordat Mars zal worden bevolkt door miljoenen mensen, op zoek naar het eeuwige leven. De mens is niet alleen op zoek naar nieuw leven; de vraag of de Aarde de enige bevolkte planeet is in ons zonnestelsel. De mens is zeker oook op zoek naar een plek, om het leven voort te zetten.

maandag 6 augustus 2012

Regeringsdeelname is voor een grote SP geen vanzelfsprekendheid

Krijgt Nederland na 12 september de eerste socialistische minister-president van Nederland? De eerste echt linkse premier, die banken gaat aanpakken, de pensioenleeftijd op 65 houdt en Nederland uit de EU haalt? Het zijn slechts een paar redenen waarom de Socialistische Partij van de gemoedelijke Brabander Emile Roemer de laatste 6 maanden hoog boven zichzelf uitstijgt. Moe geworden van het gescheld, getier en gediscrimineer lopen steeds meer kiezers weg van de PVV, die de afgelopen 2 jaar heeft laten zien geen regeringsverantwoordelijkheid te durven nemen. De PVV heeft laten zien hoe het rechts-populisme eruit ziet: veel roepen, maar als het er op aan komt, niet (durven) toeslaan. Om deze redenen beloofde de anti-Islambeweging ook alle Moslims de grens over te zetten en alle Moskeeën in Nederland met de grond gelijk te maken. Het Kwartje van Kok zou terug gaan naar de burger en de pensioenleeftijd zou op 65 blijven. Mensen die zich niet aanpassen aan de maatschappij, moesten worden opgesloten in speciaal daarvoor ingerichte kampementen, waarna ook zij de grens over zouden worden gezet.

Van al deze idealen – en meer – kwam helaas niets terecht. Enerzijds omdat de VN en de EU de Nederlandse regering meerdere malen op de vingers tikte. Niet dat Geert Wilders daar wakker van lag; erger was de totaal mislukte missie van Gerd Leers, die door Wilders werd verplicht een team van 12 hoge ambtenaren Europa in te sturen, om het immigratiebeleid te beteugelen. Alleen de ultrarechtse Nicolas Sarkozy van Frankrijk en de Oostenrijkers zagen wel brood in de plannen van Wilders, die hem feitelijk waren opgedrongen door ultrarechtse Joden uit de VS en Israël. De rest van Europa stuurden het legertje ambtenaren zonder resultaat huiswaarts. Oud-burgemeesters Ivo Opstelten (o.a. Utrecht, Rotterdam, Tilburg en Eindhoven) en Gerd Leers (Maastricht), die in hun toenmalige functie wereldwijd werden bejubeld door de manier waarop ze de (kleine en grote) criminaliteit te lijf gingen, speelden als minister weinig of niets klaar. Met name omdat Geert Wilders de hele tijd in de weg liep. De ooit zo stoere Ivo Opstelten (waarvoor zelfs uw Opinie Paultje respect had) was verworden tot schoothondje van Geert Wilders.

Die tijd is nu voorbij. De PVV-kiezer heeft plaatsgemaakt voor de SP-kiezer. Rechts-populisme heeft nu plaatsgemaakt voor links-opportunisme. De populariteit van de SP lijkt geen grenzen meer te kennen en zoals het er nu naar uit ziet, zal de SP voor de eerste keer in haar bestaan deelnemen aan een regeringscoalitie en ook nog eens de premier leveren. Minister-president Emile Roemer, geflankeerd door vice-premiers Samsom, Sap en Pechtold. Ziet u het al gebeuren? Ik ook niet.

Natuurlijk is de SP geen PVV: de SP van Roemer vervalt niet in schelden, haat zaaien en discrimineren, zoals de PVV van Geert Wilders meerdere malen heeft gedaan in het verleden. De SP is een te fatsoenlijke partij om de Turkse president de huid vol te schelden en de koningin voor het blok te zetten. Godzijdank is de SP een fatsoenlijke partij, die toch el enige tijd in de Tweede Kamer zit en dus het klappen van de zweep beter kent, dan de relatieve nieuwelingen van de PVV, die scheldend, gierend, schreeuwend en discriminerend door het leven gaan. De SP zat twee keer eerder dichtbij regeringsdeelname; en keer hield de Partij van de Arbeid dat tegen, de tweede keer was het CDA mordicus tegen. Nu lijkt het toch echt te gaan lukken. Of toch niet?

Tot ver in de jaren ’90 van de vorige eeuw waren de Opel Kadett en zijn opvolger Astra immens populaire auto’s. Heel Nederland reed erin; alsof er in Nederland geen andere auto meer werd verkocht. Vandaag de dag is dat de Volkswagen Golf. Zowel de Astra als de Golf zijn peperdure auto’s, maar iedereen rijdt erin. De Nokia telefoon was tot ver in de jaren ’90 van de vorige eeuw een immens populair mobieltje; iedereen had een Nokia GSM. Die rol werd begin deze eeuw overgenomen door Blackberry en vandaag de dag is dat de Apple iPhone. Zowel de Nokia, Blackberry als de iPhone zijn peperdure apparaten, maar iedereen heeft er één. Bij de verkiezingen van 2002 was de PvdA een immens populaire partij. De verkiezingen erna werd dat de PVV en bij de laatste verkiezingen was dat de VVD. Nu is dat de SP. Wat ik hiermee wil aantonen: mensen zijn kuddedieren. Ik durf er een kratje bier om te verwedden dat meer dan de helft van de Opel Astra-kopers geen idee had, waarom ze nou eigenlijk een Opel Astra reden. Meer dan de helft van de iPhone-kopers heeft geen idee waarom ze een iPhone aan hun oor hebben hangen en meer dan de helft van de SP-stemmers geen idee heeft waarop ze eigenlijk stemmen. Partijprogramma’s worden eigenlijk niet gelezen; het gaat om de verpakking, niet om de inhoud. De mens is een kuddedier. Waarom reed iedereen destijds in een Opel Astra? Omdat iedereen in een Opel Astra reed, reed iedereen in een Opel Astra. Waarom heeft iedereen een iPhone aan zijn oor hangen? Omdat iedereen een iPhone aan zijn oor heeft hangen, heeft iedereen een iPhone aan zijn oor hangen. Waarom stemt iedereen op de SP? Omdat iedereen op de SP stemt, stemt iedereen op de SP. Net als Nokia, Blackberry, iPhone, Opel Astra, Volkwagen Golf, PvdA en de PVV is de huidige populariteit van de SP niet veel meer dan een modegril. Als er straks mensen naar Mars gaan, is innovatie weer ineens een heel populair onderwerp en zullen alle winstzetels van de SP overgaan naar D’66. Gaat de economie weer een stukje beter, loopt iedereen weer over naar de PvdA. De mens is een kuddedier. Zeker in Nederland.

Toch moet de SP uitkijken dat het niet in dezelfde valkuilen valt, als de PVV. De SP met opletten dat het haar principes niet gaat inleveren voor regeringsdeelname. Want bij de kiezer leeft het idee dat de SP eigenlijk hetzelfde is als de PVV, maar dan zonder anti-Islamverhaal. De kiezer vindt dat Geert Wilders totaal de weg kwijt is, en ruilt de tierende Wilders in voor de Brabantse knuffelbeer Emile Roemer. Net als de PVV vindt de SP dat de pensioenleeftijd op 65 jaar moet worden gehouden, maar een forse Kamermeerderheid heeft inmiddels al besloten dat de pensioenleeftijd in 2020 op 67 jaar wordt gesteld. Hierin zal de SP dus weinig meer kunnen betekenen. Ook zal de SP bakzeil moeten halen op haar anti-Europese standpunten: de euro wordt niet ingeruild voor de gulden en Nederland blijft gewoon lid van de Europese Unie, omdat een forse Kamermeerderheid voorstander is van het lidmaatschap. Vooral lobbygroepen zullen bij Roemer de deur platlopen en die zijn vooral op de hand van de VVD. Alleen PVV en SP zijn tegen, maar zij vertegenwoordigen volgens huidige peilingen slechts 53 van de 150 Kamerzetels. PvdA, D66, VVD, GroenLinks, CDA, ChristenUnie en PvdD zijn gewoon voorstander van de EU. Griekenland, Spanje, Italië en Portugal blijven gewoon lid van de Europese Unie, omdat daar gewoon geld wordt verdiend door grote Nederlandse bedrijven als AKZO Nobel, KLM en Heineken. SP en PvdA willen de marktwerking uit de zorg halen, maar staan in dit standpunt vrijwel alleen. Vooral CDA, VVD en de fors naar rechts opgeschoven D66 willen niets aan de marktwerking in de zorg doen. Feitelijk zijn de standpunten van de SP aartsconservatief en willen de socialisten eigenlijk niet echt vooruit, omdat ze – net als de PVV – bang zijn voor veranderingen. De Volkskrant meldde afgelopen weekeinde dat Europese leiders eigenlijk wel klaar zijn met het anti-Europese sentiment in Nederland: Nederland zou iedere Europese vooruitgang eigenhandig blokkeren. Hierdoor is Mark Rutte niet echt een graag geziene gast in Brussel; met Emile Roemer zal dat er niet veel beter op worden.

Regeren met de SP wordt een moeilijke, lastige en zo niet onmogelijke opgave. Daar, waar de SP meedeed in het lokaal bestuur, functioneert ze als bijwagen van de VVD of het CDA of gaat het ruziënd over straat. Alleen al daarom zal de SP niet zo snel een samenwerking met de VVD aangaan en eerder een zo links mogelijke coalitie opzetten met PvdA, GroenLinks, ChristenUnie en eventueel D66 of het naar links opgeschoven CDA. Vast staat dat coalitieonderhandelingen met de socialisten lastig gaan worden, zo niet onmogelijk en dat de SP afhankelijker is van de PvdA, dan ze zelf wil doen geloven. Mislukken de onderhandelingen met SP/PvdA en de rest, dan kan de PvdA altijd nog een brede coalitie aan gaan met CDA, VVD, GroenLinks en D66; zoals in Rotterdam, Den Haag, Tilburg en Almere gebeurd. De SP is dan gezien en als grootste partij van Nederland veroordeeld tot de oppositiebankjes. Het zal voor het eerst sinds 1981 zijn, dat de grootste politieke partij van Nederland niet in de regering zit, maar in de oppositie. Destijds was die rol toebedeeld aan de PvdA, nu zal die rol worden toebedeeld aan de SP.

Regeringsdeelname is voor de SP nog lang geen vanzelfsprekendheid. De socialisten zullen op eieren moeten lopen, daar waar ze nu fungeren als olifant in de porseleinkast. Het is dus nog lang geen gelopen koers voor de SP. Het is nog lang niet zeker dat Emile Roemer zich straks minister-president kan noemen.